در نخستین همایش استانی روز جهانی خاک در هرمزگان عنوان شد؛جلوگیری از آلودگی خاک ضروری است

به گزارش مکران دبیر انجمن علوم خاک کشور ضمن تاکید بر این موضوع گفت: هدف از برگزاری همایش استانی روز جهانی خاک، گسترش فرهنگ توجه با اهمیت خاک است.

وی افزود:آب و خاک منابع پایه تولید هستند و مدیریت آن ها تفکیک ناپذیر است ؛ خاک هر کشوری ثروت ملی آن کشور به حساب می آید.

بشارتی کارکردهای خاک را این گونه عنوان کرد: خاک بعنوان بستر تولید و تامین امنیت غذایی است زیرا امنیت ملی یک کشور وابسته به امنیت غذایی است در کنار سایر شاخص های نظامی و فرهنگی و…دومین کاکرد خاک ذخیره آب و تصفیه آب است. با یک مثال ساده می توان اهمیت خاک در حفظ ذخایرآبی را برآورد کرد؛ آبی که در خاک ذخیره شده است حدود ۶ برابر آب جاری است که در سطح آن وجود دارد به همین دلیل از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.

دبیر انجمن علوم خاک گفت: خاک در ذخیره کربن عالی ، متعادل کننده و تنظیم کننده هوا و گازهای جو زمین است همچنین زیستگاه موجودات زنده و ذخیرگاه ژنتیکی موجودات است.

وی اظهار داشت پس از فوتوسنتز مهمترین مخزن عناصرغذایی برای تولید محصولات گیاهی و کشاورزی خاک است.

بشارتی وضعیت منابع خاک در کشور را این گونه بر شمرد و عنوان کرد: در بحث وسعت کشور نسبت به جهان در رتبه ۱۸ قرار داریم اما در حوزه آب و خاک قابل استفاده در کشاورزی در جایگاه مناسبی نیستیم.

وی افزود: از مجموع ۱۶۵ میلیون هکتار زمین که در اختیار داریم ۷۵ میلیون هکتار آن خاک است و از این مقدار تنها ۵/۱۸ میلیون هکتار اراضی در چرخه تولید قرار دارند و از این میزان نیز تنها ۲/۱ میلیون هکتار قابلیت بهره برداری “پایدار” را دارند.

از دیگر چالش هایی که با آن روبه رو هستیم فرسایش خاک و هدر رفت منابع آب، شوری اراضی، تغییر کاربری زمین های قابل کشت است.به گونه ای که میزان هدر رفت خاک مبلغی بالغ بر ۳ میلیون تومان به ازای هر نفر در کشور به ما تحمیل می کند و حدود ¾ میلیون هکتار از اراضی نیز به واسطه مسائل فوق محدودیت شوری دارند و قابلیت بهره برداری از آن ها ندارند و یا هزینه بالایی دارند.

دبیر انجمن علوم خاک راهکار های پیشگیری از این هدر رفت را این گونه عنوان کرد، که بحره برداری از منابع باید بر اساس ظرفیت اکولوژیک صورت گیرد،نظام مند کردن و مدیریت استفاده از منابع خاک،تدوین سیاست های ملی و بلند مدت، آموزش به بهره برداران و جلوگیری از تغییرکاربری اراضی باید صورت پذیرد در غیر این صورت شاهد وقایعی خواهیم بود که خوشایند نخواهد بود.

وی در پایان گفت امیدواریم قانون استفاده از منابع خاک در کشور به مجلس برود و به عنوان یک قانون لازم الاجرا مانند سایر قوانین در حوزه حفاظت از منابع مثل قوانین مربوط به تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مرحله اجرا برسد.

رییس سازمان جهاد کشاورزی نیز در این همایش عنوان کرد: روش های مختلفی برای تهیه و بهره برداری صحیح از اب وجود دارد اما برای خاک چنین مسئله ای عنوان نشده است و قانونی برای آن وجود ندارد.

وی افزود: حفاظت از منابع آب و خاک باید به جد پیگیری شود و بهره برداری های غیر اصولی را به حداقل برسانیم تا معضلات پس از آن به حداقل برسد.

اکرمی معاون سیاسی استانداری هرمزگان هم مطالبی را عنوان و بیان کرد: در همایش هایی از این دست در رابطه با مسائل مختلف بصورت تخصصی بحث و تبادل نظر می شود اما باید توجه داشت خروجی این گونه همایش ها باید مشاهده شود در غیر این صورت اهمیت کار و تمام زحمات صورت گرفته بی نتیجه و زیر سوال خواهد رفت.

وی افزود: گفته های علمی در این همایش باید تبدیل به برنامه عملیاتی شود، البته برنامه ای که با کمترین هزینه بیشترین عملکرد را داشته باشد.

بر اساس این گزارش و تکمیل آن: خاک به عنوان یک سرمایه تجدید ناپذیر و سرمایه ملی بستر رشد و استقرار جوامع بشری است،لذا نگرش ما به خاک باید به عنوان یک سرمایه ملی مانند آب و منابع معدنی و یا حتی مهمتر از منابع معدنی باشد.

همچنین کشور ما یکی از ۷ کشور آسیایی است که متاسفانه بیشترین هدر رفت آب و فرسایش خاک را دارا است به همین دلیل ضرورت دارد با توجه به اقلیمی که داریم و در یک کمر بند خشک واقع شدیم، برای ادامه حیات و بهره وری بیشتر از منابع طبیعی و خدادادی، سرمایه گذاری مناسبی را در بخش خاک داشته باشیم؛در  حال حاضر بیش از سه برابر میانگین دنیا فرسایش خاک داریم و تاکنون آنچنانکه باید و شاید در بخش حفاظت و نگهداری از عرصه های طبیعی فعال نبوده ایم که علت آن محدودیت منابع مالی، فقر فرهنگی ، عدم اطلاع رسانی حتی به قشر تحصیلکرده و مسئولین و مطلعین بوده است.

خاک اصلی ترین منبع توسعه همه جانبه اقتصادی به شمار می رود، و عواملی چون کاهش حاصلخیزی خاک، فرسایش خاک و شور شدن اراضی، نمونه هایی از استفاده از اراضی، بدون در نظر گرفتن قابلیت آنهاست؛ در اثر گسترش آلودگی و تخریب خاک، بیابان زایی بوقوع می پیوندد و این مهم یکی از پیامد های هدر رفت خاک به شمار می رود.