بهروز رادفر، مجری طرح تیتانیوم کهنوج:توسعه کهنوج در گرو پیشرفت صنعت تیتانیوم

بهروز رادفر، مجری طرح تیتانیوم کهنوج
توسعه کهنوج در گرو پیشرفت صنعت تیتانیوم
در ایران ذخایر معدنی از تیتانیوم به‌صورت فراوان وجود دارد که می‌توان با استفاده از آنها نیاز کشور به محصولات تیتانیومی را رفع کرد و همچنین می‌توان زمینه‌های صادرات را نیز فراهم آورد. هر چند که برخی از این پتانسیل‌ها به‌طور کامل مورد شناسایی قرار نگرفته‌اند.

بزرگ‌ترین ذخیره تیتانیوم ایران در کهنوج قرار دارد. این معدن دارای حدود ۴۰۰ میلیون تن ذخیره احتمالی و همچنین بیش از ۱۶۰ میلیون تن ذخیره اثبات شده، است. معدن کهنوج دارای عیار حدود ۴ درصد است. این میزان عیار، مناسب است و با دو تا سه گام فرآوری می­‌توان این مواد معدنی را به اکسید تیتانیوم (TiO2)، که از محصولات اصلی صنعت تیتانیوم است، تبدیل کرد.

اکسید تیتانیوم در صنایع رنگ­سازی، پلاستیک‌­سازی و همچنین لوازم آرایشی – بهداشتی مورد استفاده قرار می‌­گیرد. صنایع رنگ­سازی در کشور، تقریبا ۱۰۰ درصد نیاز خود به این محصول از بازار مواد وارداتی تامین می­‌کنند.

پروژه تعریف شده­ در ایمیدرو تولید کنسانتره، تولید سرباره و در مرحله تکمیلی اکسید تیتانیوم است. کنسانتره و سرباره تولیدی را می­‌توان در مراحل میانی تولید، صادر نمود و یا اینکه به گام بعدی زنجیره تولید منتهی به اکسید تیتانیوم، اختصاص داد.

تبدیل کهنوج به قطب معدنی جنوب کرمان

منطقه­ جنوب کرمان جزء مناطق توسعه نیافته ایران است و با مشکلات عدیده­‌ای از لحاظ معیشتی مواجه است. با انجام این پروژه می‌­توان کهنوج را تبدیل به قطب معدنی جنوب کرمان نمود و سبب پیشرفت و توسعه­ این منطقه شد. انجام این پروژه سبب رفع نیاز کشور به واردات این محصول می­‌شود و همچنین در آینده صادرات این محصول را در پی خواهد داشت.

استقبال از مشارکت­های خصوصی

با توجه به پیشرفت­‌های صورت گرفته در این طرح و همچنین با کمک اصحاب رسانه، این طرح به‌عنوان پروژه­‌ای که سرمایه‌­گذاری در آن برگشت‌پذیر است، شناخته شده است؛ به همین دلیل شرکت­‌های بزرگی علاقمندی خود را برای سرمایه­‌گذاری در این پروژه را ابراز کرده­‌اند. با توجه به اینکه زیربناهای مورد نیاز برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این طرح وجود دارد؛ ایمیدرو نیز از مشارکت بخش خصوصی استقبال می­‌کند.

پیشنهادی که در حال حاضر می‌­تواند برای سرمایه­‌گذاری مفید باشد، سرمایه‌­گذاری در واحدهای تولید پیگمنت است. چرا که ارزش افزودهی بیشتری دارد و برگشت سرمایه در آن سریع­‌تر اتفاق می­‌افتد.

روند رو به جلو در پروژه کهنوج

منطقه کهنوج از لحاظ زیربنایی برای انجام این پروژه مشکل خاصی ندارد. قرارداد برق مورد نیاز بسته شده است و حدود ۵۰ درصد از آب مورد نیاز آن نیز تأمین و برای تأمین مابقی آن هم مشکل خاصی وجود ندارد.

به‌طور کلی طرح با روند خوبی در حال پیشرفت است. زیرساخت‌­های اساسی طرح از جمله مشخص کردن محل بهینه پیت معدن و بالا بردن قطعیت اعداد ذخایر با پیشرفت خوبی در حال انجام است، حفاری‌های اکتشاف تکمیلی به پایان رسیده و نمونه های معدنی در حال حاضر در مرحله­ آنالیز شیمیایی هستند. طرح­‌های پیرامونی از قبیل دیوارکشی­‌ها، احداث سیل‌بند، جابجایی خط ۶۳ کیلو وات نیز به‌طور کامل انجام شده است.

در واحد کنسانتره نیز پیشرفت­‌های مشهودی داشته­‌ایم. تقریبا فونداسیون تمام سالن­‌های تولید ریخته شده و همچنین بتن‌ریزی مخزن ورودی آب هم تکمیل شده است.

تحریم‌­ها مانعی بر سر راه

با توجه به نوسانات اقتصادی حال حاضرکشور و مشکلات انتقال ارز، تا حدودی برای فراهم کردن تدارکات خارجی با مشکل روبه‌رو شده­ا‌یم که امیدواریم مشارکت بخش خصوصی بتواند تا حد زیادی این مشکل را برطرف کند.

تدارکات خارجی در حدود ۳۰ درصد تجهیزات مورد نیاز پروژه را شامل می­‌شود. این تدارکات بیشتر در واحدهای کنسانتره و همچنین سرباره مورد نیاز است. با توجه به اینکه در کشور صنعت مشابهی نداریم و بعضی از این تأسیسات برای اولین بار است که به ایران وارد می­‌شود، بنابراین معادل ایرانی ندارند. همچنین در بخش جدا کردن ناخالصی­‌ها از سنگ معدن به تکنولوژی­‌های خارجی احتیاج داریم. با توجه به تحریم‌­های ایجاد شده برای کشور، در تأمین این تجهیزات دچار مشکلاتی هستیم که امید داریم حل شوند.

در حال حاضر صنعت تیتانیوم در ایران بومی‌­سازی نشده است. در گام‌­های بعدی احتمالا به‌سمت بومی­‌سازی تجهیزاتی که از خارج وارد می­‌شود، می­‌رویم. البته بعضی از تأسیسات از قبیل تجهیزات جدایش الکترومغناطیسی بومی هستند.

آینده­ پیش رو، خودکفایی در محصولات تیتانیومی

ایران در حدود ۵۰ تا ۷۰ هزار تن اکسید تیتانیوم مورد نیاز صنایع خود را وارد می­‌کند. ذخیره­ معدن در کهنوج حدود ۱۶۰ میلیون تن است. اگر با همین زنجیره تولیدی پیش برویم با ظرفیت ۳ میلیون تن برداشت سنگ معدن در سال، ۱۳۰ هزار تن کنسانتره ۴۵ درصد تولید می­‌شود. از این مقدار کنسانتره می­‌توان ۷۰ هزار تن سرباره با عیار ۸۰ درصد تولید کرد. در ادامه اگر این زنجیره کامل شود، می­‌تواند منجر به تولید ۵۰ هزار تن اکسید تیتانیوم در سال گردد.

کلید واژه ها:
تیتانیم کهنوج تیتانیوم کهنوج معدن تیتانیم معدن تیتانیوم کهنوج بهروز رادفر مجری طرح تیتانیوم کهنوج فلزات آنلاین