جنوب کرمان در آستانه سهمیه بندی آب

به گزارش مکران: آب عنصر حیات و زندگی انسان هاست که این مساله نشان از اهمیت موضوع برای همه مردم است ولی متاسفانه با وجود اهمیت این موضوع مردم با مصرف بی رویه و ناصحیح آب موجب هدرفت و ناوبدی منابع آبی می شوند.
بنا به اعلام کارشناسان آب منطقه ای، ۹۰ درصد آب استان کرمان در بخش کشاورزی مصرف می شود از این رو باید برنامه ریزی دقیق و منظمی در زمینه مصرف بهینه آب در این بخش انجام شود ولی با وجود برگزاری دهها همایش و سمینار، این مهم تا کنون محقق نشده است.
یکی از معضلات امروز آب آشامیدنی مصرفی در روستاها، استفاده از این منبع حیاتی و ارزشمند برای آبیاری درختان است که همین مساله سبب جیره بندی آب می شود و باید به این مهم توجه کرد که استفاده از آب شرب برای کشاورزی جفا به سایر مردم است چرا که با این کار دیگر آبی برای خوردن پیدا نمی شود و این مصداق بارز حق الناس است.

** ۹۰۸ روستای جنوب استان کرمان فاقد آب آشامیدنی است
معاونت نظارت بر بهره برداری شرکت آب و فاضلاب روستایی کرمان گفت: از این تعداد ۴۳۰ روستا بالای ۲۰ خانوار و ۴۹۵ روستا زیر ۲۰ خانوار فاقد آب آشامیدنی هستند و در مجموع تعداد روستاهای تحت پوشش آب روستایی این منطقه ۷۷۰ روستاست.
مجید جمالیزاده افزود: بیشتر چشمه سارها کامل خشک و سطح چاه های آب آشامیدنی پایین رفته و در حال حاضر با کاهش دبی آب مواجه می باشیم از این رو باید گفت، با بحران آب مواجه هستیم.
وی تصریح کرد: به دلیل خشکسالی متوالی از سال ۸۸ تا ۹۶ در منطقه جنوب کرمان تعداد ۲۷۸ حلقه چاه خشک شده و از مدار بهره برادری خارج و تعداد ۳۲ حلقه چاه با مشکل کیفیت آب مواجه شده اند.
وی اضافه کرد: برای ذخیره سازی آب استحصالی در روستاها به ۷۴ هزار متر مکعب مخزن ذخیره نیاز داریم.
جمالیزاده بیان کرد: ۸۴۹ روستا از ۲ هزار و ۵۳۰ روستای تحت پوشش جنوب با جمعیت ۱۱۳هزار و ۴۶۴ خانوار با کمبود آب آشامیدنی مواجه اند که برای تامین آب این خانوارها ۵۸۰ لیتر بر ثانیه آب نیاز است.
وی ادامه داد: برای انجام طرح های کوتاه مدت تامین آب ۴۳ میلیارد تومان و برای طرح های میان مدت ۱۱۵میلیارد تومان نیاز است.

**استفاده از آب آشامیدنی برای امور کشاورزی
رئیس آب و فاضلاب روستایی جیرفت گفت: میانگین مصرف آب به ازای هر نفر ۱۵۰ لیتر و هر خانواده ۶۰۰ لیتر است ولی افرادی فرصت طلب اقدام به نصب لوله های غیر مجاز با قطر بالا کرده و از آب شرب به منظور آبیاری کشاورزی کرده اند.
هوشنگ سنجری افزود: مجموعه آب فاصلاب روستایی از طریق مراجع قضایی با این افراد برخورد قانونی می کند.
وی ادامه داد: میانگین آب تولیدی در روستای های این شهرستان سه برابر مصرف مجاز مشترکان است که این مساله با توجه به خشکسالی های اخیر یک معضل جدی بشمار می رود.
سنجری تصریح کرد: کاهش ۵۰ درصدی بارندگی در سال های ۹۶-۹۷ نسبت به سال های قبل، کاهش منابع آب سطحی و چشمه سارها، تغییرات اقلیمی و مصرف ناصحیح آب شرب در جهت کشاورزی با لوله‌های قطر بالا سبب ایجاد تنش آبی شده است از این رو مصرف بی رویه آب آشامیدنی برای آبیاری درختان در روستاها بیشتر از تاثیر خشکسالی موجب کمبود آب شرب در این مناطق شده است.
سنجری تصریح کرد: ۴۰ درصد هدر رفت آب توسط مشترکین غیرمجاز انجام می شود که این موضوع تنش های را در تابستان پیش رو ایجاد می کند.
سنجری با بیان اینکه جیرفت دارای چهار بخش، ۱۴ دهستان، ۶۹۶ روستا است، اظهار داشت: از این تعداد روستا ۳۸۲ روستا بالای ۲۰ خانوار و ۳۱۴ روستا زیر ۲۰ خانوار می باشند که ۲۲۷ روستا تحت پوشش آب و فاضلاب روستایی این شهرستان است.
وی افزود: ۱۸۲ روستای بالای ۲۰ خانوار فاقد آب آشامیدنی هستند و ۴۵ روستا با تانکر آبرسانی می شوند.
وی به خدمات دولت تدبیر و امید اشاره کرد و گفت: با حمایت های دولت ۱۷۰ کیلومتر خرید و اجرای لوله گذاری در روستاهای فاقد آب، حفر ۲۴ حلقه چاه آب آشامیدنی، تجهیز ۱۶ حلقه چاه و احداث ۱۲ باب مخزن ذخیره آب انجام شده است.
وی اضافه کرد: همچنین بهسازی ۲ دهنه چشمه، خرید و اجرای ۴۵ هزار متر طول لوله گذاری جهت توسعه شبکه های آب شرب و تعویض شبکه فرسوده به طول ۳۶ هزار متر، تعویض الکترو پمپ معیوب به تعداد ۹۶ دستگاه، اجرای حفاظ الکترو پمپ ۴۶ مورد و اجرای ساختمان بهره برداری به زیر بنای ۷۰۰ متر مربع انجام شده است.

**مشکلات امروز میراث گذشته است
فرماندار جیرفت با بیان اینکه دولت تدبیر و امید اولین دولتی بود که صدای زنگ خطر کم آبی آب را به صدا درآورد گفت: متاسفانه در زمینه فرهنگ سازی مصرف بهینه آب اقدامات خوبی در گذشته انجام نشده و مشکلات امروز میراث گذشته است.
احمد امینی روش افزود: طرح همیاران آب از طرح های مهم و کاربردی دولت در زمینه مدیریت آب است که توسط استاندار سابق کرمان در این منطقه اجرا شد.
وی با بیان اینکه همیشه پیشگیری خسارات کمتری نسبت به درمان داشته، بیان کرد: دولت تدبیر گام های خوبی در زمینه مبارزه با بحران آب در این منطقه برداشته است.
وی اعلام زنگ خطر آب را توسط دولت تدبیر و امید، نشان از توجه و حساسیت این دولت برشمرد و گفت: نبود اعتبار، بزرگترین مشکل مواجه با خشکسالی است و امیدواریم با تامین اعتبار به موقع و مناسب، برنامه های خوبی در این بخش اجرا شود.
هم اینک مردم جنوب کرمان که علاوه بر مشکل کم آبی، رنج داغی دمای ۵۰ درجه ای و گرمای طاقت فرسای کویر را هم به دوش می کشند که می طلبد دولت محترم هر چه زودتر طرح های تامین آبی که برای نجات جنوب کرمان شروع کرده است را به اتمام رسانده تا گوشه ای از این بار سنگین از دوش اهالی زحمتکش جنوب برداشته شود.
قطعا استفاده از آب آشامیدنی برای آبیاری درختان نتیجه کم کاری در بحث فرهنگ و آموزش اهالی روستاهاست چرا که بسیاری از این افراد از مخاطرات مصرف بی رویه آگاهی ندارند و خوب است بدانیم مردم این دیار را نمی توان با جریمه های نقدی و دیگر اقدامات قهری به مسیر مصرف صحیح آب هدایت کرد بلکه باید با برخورد محترمانه و دلسوزانه، مخاطرات آینده را برای آنها تشریح کرد و برای این کار نیاز است که یک تشکیلات فرهنگی آموزش دیده ای در کنار همان طرح همیاران آب راه اندازی شود و این از عهده فرمانداران بر می آید.
جنوب استان کرمان متشکل از هفت شهرستان، یک سوم مساحت این استان را به خود اختصاص داده و بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارد.
گزارش: هادی شفیعی مجاز